De ambassadeur

Walter Oostelbos

Nederlandse ambassadeur in Paramaribo

Walter Oostelbos is ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 2023.

Bekijk het curriculum vitae van ambassadeur Oostelbos op rijksoverheid.nl.

 

De Nederlandse ambassadeur in Suriname is twee jaar in functie, maar toch is de relatie met Suriname al veel langer een belangrijk thema in zijn werk. Volgens hem is het staatsbezoek van de koning en de koningin aan Suriname in december 2025 een belangrijke stap in de relatie met Nederland. “Met dit bezoek kunnen Nederland en Suriname de zakelijke en betrokken relatie, op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds respect versterken en verdiepen.”

Waarom wilde je ambassadeur in Suriname worden?

“Voordat ik bij Buitenlandse Zaken begon, werkte ik als journalist bij het ANP. Het ANP verzorgde toen nog de nieuwsvoorziening voor het radiojournaal en teletekst. Tijdens een dienst begonnen naast me de telex-machines te ratelen. Overal om mij heen kwamen nieuwsberichten uit de machines te rollen van AP, Reuters, DPA en alle andere internationale persagentschappen. In koeienletters stond er dat er een vliegtuig van de Surinaamse Luchtvaart Maatschappij was neergestort. De Anthony Nesty met vluchtnummer PY764.

Als een dolle moest ik dus een artikel gaan schrijven, maar meteen liep ik tegen een probleem aan. Hoewel ik opgegroeid ben in de tijd dat Suriname onafhankelijk werd, en ik zowaar geschiedenis had gestudeerd, had ik weinig kennis opgedaan over Suriname en de geschiedenis van het land. Gelukkig was er een Surinaams-Nederlandse collega die ook dienst had. Hij heeft mij toen een spoedcursus Surinaamse geschiedenis gegeven, zodat ik toch enige achtergrond had om mijn bijdragen te schrijven. 

Sindsdien heb ik mij vaker met Suriname beziggehouden. Bijvoorbeeld toen ik afdelingshoofd van de afdeling Latijns-Amerika en Cariben werd bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, ging ik op mijn eerste werkbezoek naar Suriname. Ik sprak daar met de latere president Chan Santokhi die toen minister van Justitie en Politie was. Later ben ik weer die kant op gegaan, eerst als plaatsvervangend ambassadeur en nu als ambassadeur.”

Wat zijn de belangrijkste thema's waarop Nederland en Suriname samenwerken?

Op weg naar plantage Toledo langs de Surnamerivier.
“Nederland en Suriname werken op een heleboel thema’s samen. Het helpt daarbij dat Suriname het enige land buiten Nederland is waar de voertaal Nederlands is. De samenwerking richt zich op diverse gebieden, zoals cultuur, economische ontwikkeling en veiligheid & justitie. 

Met het Makandra-programma hebben we de afgelopen vijf jaar Suriname geholpen de kwaliteit van het openbaar bestuur te verbeteren en transparanter te maken. Op basis van verzoeken van de Surinaamse overheid hielp Nederland bij het vergroten van de capaciteit van instellingen zoals de belastingdienst en de douane. Ook boden wij bredere steun voor de ministeries van Defensie en Justitie. Zo assisteerden Nederlandse (oud-)rechters en (oud-) officieren van justitie bijvoorbeeld in het versterken van de rechterlijke macht. 

Ook op het gebied van jong ondernemerschap zijn we actief. Op het moment is de ‘ease of doing business’ ranking van Suriname best laag. De huidige regering ziet een toekomst voor Suriname in het toerisme, ook om minder afhankelijk te blijven van de verwachte inkomsten uit olie en gas. Het opzetten van een bedrijf moet hiervoor wel makkelijker worden. Nederlandse expertise kan hieraan bijdragen.”
 

Waarom gaat de koning er op staatsbezoek?

“De koning en de koningin brengen op 1 december tot 3 december op uitnodiging van president Jennifer Geerlings-Simons een staatsbezoek aan Suriname. Het staatsbezoek is een bevestiging van de goede relatie tussen Nederland en Suriname, in het jaar dat Suriname 50 jaar onafhankelijkheid viert. Met dit bezoek kunnen Nederland en Suriname de zakelijke en betrokken relatie, op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds respect versterken en verdiepen.

Het bezoek benadrukt daarnaast de warme banden tussen Suriname en Nederland en dat de twee landen samen willen werken aan een gedeelde toekomst. Dit vormt de basis voor onze relatie, niet alleen het verleden. Dat betekent niet dat we de moeilijke periodes ontkennen. Integendeel, we benoemen die actief en het bezoek zal daarvoor ook oog hebben.” 

Welk project spreekt jou het meeste aan?

Opening van een fototentoonstelling in het Surinaams Museum.
“Een project dat ik zelf heel interessant vind is op het gebied van cultureel erfgoed. De gehele binnenstad van Paramaribo staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst, door de gebouwen uit de koloniale tijd. Vanuit de EU is er een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Utrecht, een universiteit in Zuid-Afrika en de Anton de Kom universiteit in Suriname om kennis uit te wisselen over erfgoedbeheer en lokale interesse in deze geschiedenis te stimuleren.

Ik probeer hier zelf ook mijn bijdrage aan te leveren; zo post ik al jaren op Instagram vanuit de landen waar ik op dat moment woon elke dag een foto van iets van (cultuur)historische waarde wat ik die dag ben tegengekomen. Ik hoop hiermee te laten zien dat mensen trots mogen zijn op hun land en geschiedenis.”  

Hoe zie je de relatie tussen Nederland en Suriname?

“De band tussen Nederland en Suriname is speciaal. Deels komt dat door het gedeelde verleden. Er zit veel warmte tussen de landen. In Suriname dragen veel mensen Nederland en Nederlanders een warm hart toe. Ze verwelkomen ons met open armen en dat is als ambassadeur heel fijn om te zien. 

Elk jaar lopen honderden studenten van de Pabo- of verpleegkundeopleidingen stage in Suriname. Zij wonen in ‘Nederlandse’ studentenhuizen en zijn heel zichtbaar op straat omdat het eerste dat zij doen is een oude fiets te kopen waarmee zij zich door de stad verplaatsen. Er zijn zelden problemen en we hoeven als ambassade nauwelijks hulp te verlenen aan Nederlanders die in de problemen zijn geraakt. 

Veel Surinamers hebben familie in Nederland wonen. De huidige president heeft bijvoorbeeld kleinkinderen in Nederland. Bijna 400.000 Nederlanders hebben Surinaamse wortels. Op een bevolking van 17 miljoen mensen wordt dat niet als heel veel ervaren. Maar er wonen maar 600.000 mensen in Suriname. Zij kijken met aandacht naar de gebeurtenissen in Nederland, want hun gemeenschap is dus verdeeld over de twee landen.”

Is het werk van ambassadeur in Suriname anders dan in andere landen?

Ambassadeur Oostelbos help mee tijdens Clean Up Day in de Paramaribo Zoo.
“Ja, dat denk ik wel. In alle landen waar ik hiervoor ben geweest deed ik na de werkdag de deur dicht en verdween ik in de massa. In Suriname zijn de ambassadeur, en in mindere mate de uitgezonden collega’s, super zichtbaar. Als ik bijvoorbeeld boodschappen ga doen, dan weet half Paramaribo wat ik die week ’s avonds op tafel zet. 

Die zichtbaarheid komt ook door die relatie. Als er een theatervoorstelling is met Nederlandse betrokkenheid, dan willen ze graag dat de ambassadeur erbij is op de première. Ook word ik steevast uitgenodigd om te komen kijken als het Surinaamse nationale voetbalteam speelt. Als sportliefhebber sta ik dan midden in de mensenmassa, natuurlijk aan de Surinaamse zijde.” 
 

Hoe zie je de toekomst van deze relatie?

“Nederland en Suriname zijn al bijna 400 jaar met elkaar verbonden. Het staatsbezoek is de bekroning van een nieuwe periode in de relatie waaraan de afgelopen jaren hard gewerkt is. We hebben de afgelopen decennia vooral teruggekeken en gaan nu samen op weg naar een gelijkwaardige toekomst. 

Daarnaast kunnen we ook veel van Suriname leren. Het is een prachtig voorbeeld van een multi-etnisch land. Naast de oorspronkelijke inheemse bevolking zijn er, door het slavernijverleden, veel mensen met Afrikaanse roots. Na de afschaffing van de slavernij kwamen daar mensen uit China, India en Indonesië bij. Allemaal met verschillende culturen en religies. Maar al die groepen wonen en werken harmonieus samen. Ze vieren elkaars feesten en steunen elkaar bij tegenslag. Van dit succesverhaal kan de wereld leren.”